Devlete Güven ve Vergi Ahlakı İlişkisinin İbn Haldun’un İktisadi Düşünceleri Çerçevesinde İncelenmesi: Kırgızistan Örneği

Özet

Devletin en önemli gelir kaynağı vergilerdir. Son yıllarda iktisatçılar insanların vergi ödeme nedenlerine ve yaklaşılmalarına odaklanmışlardır. Yapılan ampirik çalışmalar kişilerin vergileri ödeme isteğine sadece vergi oranları, denetleme olasılığı ve vergi cezaları gibi iktisadi faktörler değil mükellefin yaşı, medeni durumu, dindarlık ve eğitim seviyesi, ekonomik statüsü gibi sosyo-demografik faktörler ile hükümete ve parlamentoya güven, kamu hizmetlerinin kalitesinden memnun olma gibi siyasi etkenler kişilerin vergi ile ilgili bakış açısı ve vergi davranışına ve sonuç olarak vergi ahlakı seviyesi üzerinde önemli etkide bulunmaktadır.  Çalışmada Kırgızistan’da vergi ahlakının seviyesi ve siyasi faktörlerin vergi ahlakı üzerindeki etkisi 2010 ve 2013 yıllar arasında yapılan Dünya Değerler Anketi (World Values Survey) verilerini kullanarak incelenecektir. Bu araştırma kapsamında Kırgızistan’da 1500 anket gerçekleştirilmiştir. Söz konusu faktörleri incelemek için sıralı probit modeli uygulanacaktır. Çalışma sonucunda devlete olan güvenin ve vergi ahlakının arttırılması için verilecek önerilerde İbn Haldun’un düşüncelerinden faydalanılacaktır.