İbn Haldun'un Bakış Açısına Dayalı Sürdürebilir Kalkınmaya İlişkin Yorumlayıcı Yapısal Model

Abstract

Bu çalışma, sürdürülebilir kalkınmaya olan ihtiyaç anlayışına dayanmakla birlikte, özellikle İslam ülkeleri olmak üzere gelişmekte olan ülkeler için belirli bir yere özgü sürdürülebilir kalkınma modelini sunma gereğini de göz önüne almaktadır. Bu doğrultuda, yazarlar, önde gelen İslam alimlerinden biri olan İbn Haldun'un görüşlerini araştırma kaynağı olarak seçmişlerdir. Ayrıca, ülkelerin kültür ve deneyimlerinin kaynaşmasını barındıran tarihsel bir perspektifi de seçmişlerdir. Çalışmada karma yöntem (nitel-nicel) kullanmıştır. Veri toplanması için kütüphane yöntemi kullanılmıştır. Toplanan veriyi analiz etmek için içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Sonuç olarak, İbn Haldun'un bakış açısına dayalı on bileşen seçerek alınmıştır. Sürdürülebilir kalkınma-Asabiyet, Ölçülülüğe vurgu, Fakirliğin ortadan kaldırılması ve refah yaratma, İyi yönetim, Vatandaşlık hakları, Bilimsel gelişme, Adalet, Akılcılık, Nüfus büyüme hızı ve İnsanlara dayalı olma durumu söz konusu on bileşeni teşkil etmektedir. Daha sonraki aşamada, araştırmacılar, İbn Haldun'un düşüncelerine aşina olan on uzmanla görüşme sağlayarak uzmanların bu bileşenler arasındaki ilişkilerin türüne ilişkin düşüncelerini elde etmişler ve seçilip alınan bileşenleri teyit etmişlerdir. Son olarak, İbn Haldun'un kuramlarına dayalı yorumlayıcı bir sürdürülebilir kalkınma yapısal modeli sunulmuştur. Bu modelde, Asabiyet, Ölçülülüğe vurgu ve İnsanlara dayalı olma durumu olmak üzere sürdürülebilir kalkınmada en çok etkisi bulunan üç bileşen ortaya çıkmıştır.